NVMe sürücüler şu anda bilgisayar depolama alanında gerçekten çok önemli bir yere sahip. NVMe SSD’lerin eski teknoloji SSD’lerden çok daha gelişmiş olduğunu söylemeliyiz. Özellikle 3.5 ve 2.5 inç SSD teknolojileri ile karşılaştırdığımız zaman inanamayacağınız derecede hız farkının olduğunu söylemeliyiz.
NVMe vs SATA
Örnek olarak 1 TB Samsung 860 Pro’yu ele alalım. 1 TB Samsung 860 Pro SSD saniyede 560 megabayt (MB/s) hıza sahipken NVMe 960 Pro SSD yaklaşık olarak ondan 6 kat daha hızlı ve 3.500 MB/s’lik yazma hızı ile SSD deneyimi zirveye taşımayı başarıyor.
Bu hız farkının nedeni NVMe öncesi sürücülerin bilgisayarlara SATA III yoluyla bağlanmasıydı. Fakat NVMe daha yeni ve daha gelişmiş SSD’ler için ana bilgisayar denetleyici ara birimidir.
Ayrıca şunu belirtmeliyiz ki NVMe ve SATA III aynı şeyler değildir. Bu teknolojilerin ne anlama geldiğini ve karşılaştırmasına yazının devamında devam edeceğiz.
SATA III Nedir?
2000 yılında Paralel ATA standardının yerine SATA getirildi. SATA teknolojisi önceki teknolojiye kıyasla büyük ölçüde geliştirilmiş performans anlamına gelen daha yüksek hızlı bağlantılar sundu. SATA III, tam sekiz yıl sonra maksimum 600 MB/sn aktarım hızı ile piyasaya çıktı.
SATA III bileşenleri, dizüstü bilgisayarlara bağlamak için belirli bir konektör türü ve masaüstü PC anakartına bağlamak için belirli bir kablo türü kullanır.
Bir sürücü bilgisayar sistemine SATA III aracılığıyla bağlandıktan sonra bu işin sadece yarısı yapılmış olur. Sürücünün sistemle bağlantı kurabilmesi için bir ana bilgisayar denetleyici ara birimine ihtiyacı vardır. SATA III sürücülerinin bir bilgisayar sistemiyle konuşmasının en yaygın yolu olan AHCI’ya aittir.
Uzun yıllar boyunca SATA III ve AHCI beraber SSD’lerin ilk günleri de dahil olmak üzere takdire şayan bir performans sergilediler.
Daha sonrasında Solid-state sürücüler çok hızlı hale geldi ve SATA III ve AHCI kısacası Solid-State sürücüler için yeterli derece bant genişliği sağlayamadı.
PCIe Nedir?
PCIe başka bir donanım ara birimidir. En iyi şekilde bir grafik kartının bir masaüstü bilgisayarlarınıza bağlayabilmenizi sağlar. Ancak ses kartları, Thunderbolt kartlarını genişletme ve M.2 sürücüler için de kullanılır.
Aşağıda yer alan anakarta bakarsanız, PCIe yuvalarının nerede olduğunu kolayca görebilirsiniz. Çoğunlukla x16, x8, x4 ve x1 varyantlarında gelirler. Bu sayılar bir yuvanın kaç şeritli veri iletimi olduğunu gösterir. Şerit sayısı arttıkça herhangi bir zamanda ne kadar çok veri taşıyabileceğini belirtil. Bundan dolayı nedenle grafik kartları x16 yuva kullanır.
Herhangi bir bilgisayardaki önemli PCIe yuvaları mümkün olan en iyi performansı sağlamak için CPU’ya şeritler ile direk olarak bağlanır. Geri kalan PCIe yuvaları yonga setine bağlanır. Bu ayrıca CPU’ya oldukça hızlı bir bağlantı sağlar fakat doğrudan CPU’ya bağlantı kadar hızlı değildir.
Şu anda, kullanımda iki nesil PCIe vardır. 3.0 (en yaygın olanı) ve 4.0, 2019 yılının ortasından itibaren piyasaya çıktı. Ayrıca PCIe 4.0’de mevcut ve yepyeni bir model ama sadece AMD’nin Ryzen 3000 işlemcileri ve X570 anakartları tarafından destekleniyor.
Fakat çoğu bileşen henüz PCIe 3.0’ın maksimum bant genişliğini kullanamamakta yani PCIe 4.0 ne kadar etkileyici olsa da henüz modern bilgisayarlar için gerekli olmadığını söylemeliyiz. PCIe 3.0 şu anda kullandığımız bilgisayarlar için yeterlidir.
NVMe ve PCIe Bağlantısı
PCIe, SATA III gibidir; her ikisi de bileşenleri bir bilgisayar sistemine bağlantı yapılması için kullanılır.
Tıpkı bir sabit sürücünün veya SSD’nin bir bilgisayar sistemiyle iletişim kurabilmesi için SATA III ve AHCI’ye ihtiyacı olduğu gibi, PCIe tabanlı sürücüler de geçici bellek ekspres (NVMe) adı verilen bir ana bilgisayar denetleyicisine ihtiyaç duyar.
NVMe Sürücüler Neye Benziyor?
Eğer bugün bir NVMe sürücü almaya giderseniz, sizinde çok şaşıracağınıza eminim çünkü 1 TB ve 2TB depolama alanına sahip NVMe sürücüleri sadece iki parmağınızın arasında tutacak kadar küçüktür. Yani daha çok daha önce bildiğimiz sabit sürücülerin aksine RAM’e benzerler görünüş olarak.
M.2 sürücüler dört şeride kadar veri aktarımını destekleyen özel M.2 PCIe yuvalarına bağlanır. Bu sürücüler genellikle NVMe tabanlıdır fakat SATA III kullanan M.2 sürücülerini de bulabilirsiniz
SATA III tabanlı M.2’lerin çok yaygın olmadığını söylemeliyiz fakat isterseniz biraz araştırarak bulabilirsiniz.
SATA III Sürücülerini NVMe’ler ile Değiştirmeli miyim?
NVMe’lerin çok yüksek hızlarda ve inanılmaz bir performansa sahip olduğunu belirttik. Fakat SATA III Sürücüleri köşeye atmanın anlamı yok ve halen SATA III Sürücüler ikincil depolama alanı için en iyi alternatiftir.
Eğer bir bilgisayar topluyorsanız, Windows veya Linux’in kurulacağı ana depolamayı M.2 NVMe sürücülere kurun. Bu sayede Bilgisayarınızın inanılmaz hızlı açılmasını sağlayacaksınız ve M.2 NVMe sürücüye kurduğunuz uygulamalarda da performans artışı göreceksinizdir. Daha sonrasında ikincil depolama alanı olarak 2.5-inch SSD sürücülerin hem daha uygun fiyatlı olanını hemde daha yüksek depolama alanına sahip olanı seçmeniz sizin için çok avantajlı olacaktır.
Bütün depolama sisteminizin PCIe üzerinden çalıştırmak tabi ki çok iyi olacaktır. Fakat şu anda NVMe sürücüler maksimum 2 TB olarak sınırlandırılmıştır. Ayrıca yüksek kapasiteli NVMe sürücülerin fiyatlarınında pahalı olduğunu belirtmeliyiz. Şu anda 1TB M.2 NVMe Samsung SSD, 970 EVO sürünün fiyatı tam olarak 1.495,30 TL.
Kingston’un yaptığı açıklamada 4 ve 8 TB kapasiteli M.2 sürücülerini 2021 yılında görebileceğimiz belirtildi.
O zamana kadar M.2 ve SATA III sürülerinin kombinasyon yapılarak kullanılması en mantıklı seçenekler arasında.
